Czy koszty ponoszone przed produkcją próbną mogą być zaliczone do ulgi na prototyp
Skroplony biometan jako efekt unikalnej technologii? Spółka planująca biogazownię postanowiła skorzystać z ulgi na prototyp, ale fiskus stwierdził: za wcześnie. Zobacz, co na to sąd i czy leasing może stanowić koszt kwalifikowany!
Najważniejsze informacje:
- Wg WSA, nie istnieje przepis, który ogranicza czasowo moment poniesienia kosztu – ważne jest, aby wydatek służył uruchomieniu produkcji próbnej.
- Brak racjonalności w podejściu fiskusa – nie da się przeprowadzić rozruchu technologicznego bez wcześniejszego nabycia i przygotowania odpowiednich środków trwałych.
- Ustawa o CIT nie wyklucza leasingu jako formy nabycia środka trwałego – choć nie uregulowano tej kwestii wprost, nie można jej całkowicie wykluczać.
- Koszty nabycia mogą być ponoszone etapowo, nawet w poprzednich latach – ważne, by wiązały się z realizacją celów określonych w art. 18ea ustawy o CIT.
- Możliwe jest także częściowe rozliczanie środka trwałego w uldze B+R i częściowo w uldze na prototyp, o ile nie dochodzi do podwójnego odliczenia tych samych kosztów.
- Sąd zarzucił organowi, że jego interpretacja wprowadza ograniczenia nieznane ustawie i prowadzi do nieuzasadnionego zawężenia zakresu preferencji podatkowej.
Typ ulgi
Ulga podatkowa na produkcję próbną nowego produktu i wprowadzenie na rynek nowego produktu, zwana również ulgą na prototyp, określona w art. 18ea ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT).
Wstęp
Ulga na prototyp umożliwia podatnikom odliczenie od dochodu 30% kosztów produkcji próbnej oraz wprowadzenia nowego produktu na rynek, pod warunkiem że jest on efektem prowadzonych wcześniej prac B+R. Jak stanowi art. 18ea ust. 1 ustawy o CIT:
„podatnik uzyskujący przychody inne niż z zysków kapitałowych odlicza od podstawy opodatkowania [...] kwotę stanowiącą 30% sumy kosztów produkcji próbnej nowego produktu i wprowadzenia na rynek nowego produktu”.
Produkcja próbna obejmuje m.in. nabycie, wytworzenie lub ulepszenie środków trwałych (art. 18ea ust. 5 pkt 1).
Przepisy nie precyzują, czy koszty te muszą być poniesione już po zakończeniu prac B+R, co stało się kością niezgody w opisywanej sprawie.
Argumenty przedstawiane przez firmę organowi uzasadniające spełnianie przesłanek do zastosowania ulgi
Spółka uznała, że kluczowe znaczenie ma cel poniesionych kosztów, nie zaś moment ich poniesienia. Przepisy nie wymagają, by koszty musiały być rozliczane wyłącznie po zakończeniu fazy B+R.
Spółka B. sp. z o.o. argumentowała, że jako pierwsza w grupie holdingowej wybuduje biogazownię, wykorzystując nową dla niej technologię skraplania biometanu. W związku z koniecznością dostosowania technologii do polskich surowców, projekt stanowi prace badawczo-rozwojowe.
Spółka zamierza skorzystać z ulgi na prototyp w związku z poniesionymi kosztami nabycia lub wytworzenia środków trwałych niezbędnych do uruchomienia produkcji próbnej skroplonego biometanu. Podkreśliła, że moment poniesienia kosztu może być wcześniejszy niż rozpoczęcie produkcji próbnej.
W odniesieniu do leasingu operacyjnego, argumentowała, że cena wykupu środka trwałego powinna stanowić koszt produkcji próbnej, jeśli ten środek był niezbędny do jej przeprowadzenia.
W przypadku leasingu finansowego, opłata wstępna i część kapitałowa rat leasingowych również powinny być uznane za koszt nabycia.
Spółka uważała także, że możliwe jest równoczesne wykorzystywanie środków trwałych do produkcji próbnej i bieżącej.
Stanowisko organu
Zdaniem organu ulga przysługuje dopiero od momentu zakończenia fazy B+R i rozpoczęcia etapu rozruchu technologicznego, a koszt musi być poniesiony w tym konkretnym czasie. Przepisy nie obejmują kosztów leasingu ani kosztów wcześniejszych lat.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko spółki za częściowo prawidłowe, a w pozostałym zakresie za nieprawidłowe. Organ zgodził się, że sprzedaż produktów z produkcji próbnej nie wyklucza ulgi oraz że "nowy produkt" oznacza nowość w skali firmy.
Jednakże, Dyrektor KIS stwierdził, że koszty poniesione w latach poprzedzających rok rozpoczęcia produkcji próbnej nie uprawniają do ulgi.
Cena wykupu w leasingu operacyjnym, uiszczona po zakończeniu produkcji próbnej, również nie stanowi kosztu produkcji próbnej.
Opłata wstępna i raty leasingu finansowego w części kapitałowej nie mogą być uznane za koszt nabycia środka trwałego dla celów ulgi na prototyp.
Organ nie zgodził się także na odliczenie kosztów środków trwałych wykorzystywanych równolegle do bieżącej produkcji.
Stanowisko Sądu
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił interpretację indywidualną w zaskarżonej części, uznając argumentację organu za nieprawidłową. Sąd podkreślił, że przepisy art. 18ea ustawy o CIT nie zawierają ograniczeń czasowych co do momentu poniesienia kosztów produkcji próbnej. Kluczowym kryterium jest niezbędność środka trwałego do uruchomienia produkcji próbnej, a nie moment poniesienia wydatku. Sąd stwierdził, że rozpoczęcie produkcji próbnej jest etapem następującym po poniesieniu wydatków umożliwiających jej uruchomienie, a brak możliwości uwzględnienia wcześniejszych wydatków czyniłoby ulgę iluzoryczną.
W odniesieniu do leasingu operacyjnego, Sąd uznał, że cena wykupu środka trwałego niezbędnego do produkcji próbnej stanowi koszt produkcji próbnej, niezależnie od momentu jej uiszczenia.
W przypadku leasingu finansowego, Sąd stwierdził, że opłata wstępna i część kapitałowa rat leasingowych stanowią kwotę należną zbywcy i spełniają definicję kosztu nabycia środka trwałego niezbędnego do produkcji próbnej.
Sąd nie zgodził się także ze stanowiskiem organu w kwestii równoczesnego wykorzystywania środków trwałych, podkreślając, że przepisy nie wprowadzają wymogu wyłącznego wykorzystywania środka trwałego do produkcji próbnej, a kluczowa jest jego niezbędność do jej uruchomienia.
Podobnie, Sąd uznał za błędne stanowisko organu odmawiające uznania za koszt produkcji próbnej wydatków na środki trwałe poniesionych w okresie prac badawczo-rozwojowych, o ile są one niezbędne do uruchomienia produkcji próbnej.
Warto w tym miejscu jeszcze zacytować inny wyrok WSA, tym razem z Krakowa, który skupił się na przesłance "faktycznego poniesienia kosztu" w konkretnym roku podatkowym:
„Wbrew stanowisku zaprezentowanemu w skardze, prawo do odliczenia o którym mowa w art. 18ea ust. 1 u.p.d.o.p., nie zostało powiązane z "powstaniem kosztu", czyli z momentem przejęcia środka trwałego do używania, lecz z przesłanką "faktycznego poniesienia kosztu" w konkretnym roku podatkowym. Są to odmienne pojęcia, wywołujące różne skutki podatkowego. Gdyby faktycznie ustawodawca zamierzał powiązać prawo do odliczenia z datą, kiedy znana jest "cena nabycia" o której mowa w art. 18ea ust. 5 pkt 1 u.p.d.o.p., pominąłby wprowadzenie przesłanki "faktycznego poniesienia" o której mowa w art. 18ea ust. 9 pkt 1 u.p.d.o.p., która nie może być utożsamiana z przesłanką "faktycznego ujawnienia" kosztu w postaci rozpoznania pełnej kwoty wydatków na nabycie nowych środków trwałych. Nawet jeżeli poszczególne ponoszone wydatki na nabycie nowych środków trwałych nie stanowiły ceny nabycia w rozumieniu art. 18ea ust. 5 pkt 1 u.p.d.o.p., to nie zmienia to faktu, że zostały faktycznie poniesione w określonym czasie. Jeżeli nastąpiło to przed rokiem podatkowym w którym przysługuje prawo do odliczenia, nie mogą być zakwalifikowane do odliczenia od podstawy opodatkowania.”
Wyrok WSA w Krakowie z 13.09.2023 r., I SA/Kr 658/23
Sygnatura wyroku
III SA/Wa 905/23
Data wydania wyroku
12 lipca 2023 r.
#ulgaNaPrototyp #CIT #podatki #innowacje #biogazownia #energiaodnawialna #kosztypodatkowe #leasing #produkcjapróbna #WSA #orzeczenie
===========================
